پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی

EN | FA

استفاده از روش کریسپر برای اصلاح ژنتیکی گلوتن گندم

پنج شنبه ، 11 بهمن 1397

استفاده

یک تا دو درصد از مردم دنیا دچار بیماری سلیاک هستند که معادل بروز التهاب و واکنش های آلژیک متاثر از مصرف گلوتن می باشد. گندم دارای گلوتن است که متشکل از دو پروتئین گلوتلین و گلیادین می باشد. حضور این دو پروتئین باعث بروز خواص میگردد که تشکیل بافت ویژه نان را به همراه دارد. بخش زیادی از گلیادین و بخشی از گلوتلین دارای اپیتوپ های ایمینوژنیک هستند که آغزا کننده واکنش های ایمنی در بدن انسان میگردند. تنها راه حل موجود برای این بیماری در حال حاضر، رژیم غذایی فاقد گندم، جو و چاودار است. با توجه به خواص ویژه گلوتن گندم برای تولید محصولات با کیفیت مناسب، فراورده های تهیه شده با آرد های فاقد گلوتن کیفیت مصرفی خوبی ندارند زیرا پروتئین های غیر گلوتنی، کیفیت بافتی مناسبی ندارند و همچنین برای جبران عدم استفاده از گلوتن، از مواد افزودنی شیمیایی استفاده میگردد.
یک محقق، به نام آرلی خوانین (Aurélie Jouanin)، دانشجوی بیوتکنولوژی دانشگاه واخنینگن هلند در رساله دکتری خود، از تکنیک کریسپر برای تغییر ژن های مرتبط با پروتئین گلیادین، برای حذف ژن های مربوط به واکنش های ایمنی استفاده کرده است که در نهایت منجر به تولید گلوتن ایمن برای این گروه از بیماران میگردد. البته هنوز، این روش یک روش قطعی برای تولید گندم مناسب برای بیماران سلیاکی محسوب نمیشود ولی آغاز مسیر جدیدی برای تولید این گونه از گندم است.